Podstawowe informacje techniczne o samochodach terenowych.
Samochód terenowy jaki jest - każdy widzi. Różnica polega na tym, że niektórzy wiedzą więcej, bo wiedz na co patrzeć.
Każdy samochód terenowy, jak sama nazwa wskazuje przeznaczony jest do jazdy tam gdzie żaden zwykły nie przejedzie.
Trochę podstawowych pojęć:
4WD, 4x4 - wbrew pozorom oznaczenia te nie są równoważne 4 Wheel Driving oznacza stały napęd na cztery koła, natomiast 4x4 najczęściej informuje o tym, że auto ma cztery koła i wszystkie mogą (ale nie muszą) być napędzane. Odłączenie napędu przedniej osi przydaje się w jeździe po szosach - mniejsze opory toczenia oraz mniejszy hałas dobiegający z układu napędowego. Z drugiej strony dzięki 4WD samochód lepiej się prowadzi na twardej drodze i mimo większego zużycia paliwa jest stosowany przez np. Land Rover'a. Ktoś mógłby powiedzieć, że przecież można załączyć napęd na przednią oś i... Niestety najczęściej załączenie przedniej osi powoduje też blokadę między osiowego mechanizmu różnicowego (właściwie to w ogóle go niema np. UAZ), który w terenie bardziej szkodzi niż pomaga. Nowoczesne konstrukcje układów napędowych wyposażone są oczywiście w automatyczne (lub półautomatyczne) blokady mechanizmów różnicowych często z elektronicznym podziałem mocy na bardziej obciążone koł?ciej informuje o
Z załączonego obrazka wynika wprost, że im lepsze niżej opisane parametry posiada dane auto tym lepiej sprawuje się w terenie. Jeśli do tego dodać parametry silnika, (takie jak np. maksymalny moment obrotowy) masę całkowitą pojazdu, rodzaj ogumienia, czy sposób przeniesienia napędu i jeszcze kilka innych szczegółów to mamy pełny obraz sytuacji.
Jakie znaczenie mają ww. parametry?
kąt wejścia - chyba oczywiste, dodam tylko, że piękny błyszczący lakierem zderzak (często z tworzywa) będzie się nadawał przynajmniej do malowania lub wymiany już po pierwszym zetknięciu z przeszkodą (np. drzewem) przy manewrowaniu w jakimś wąwozie. Od niego zależy na jak strome zbocze można podjechać.
kąt zejścia - nie doceniany, tylny zwis w niektórych uterenowionych samochodach sięga metra a to już przesada. Teoretycznie przy blokadzie m-dzy osiowego mechanizmu różnicowego można się ześliznąć, ale ...
kąt rampowy - uzależniony od prześwitu i "sklepania resorów", trzeba uważać przy pokonywaniu poprzecznych przeszkód (np. powalonego drzewa). Czasami można zawisnąć na ramie (to lepiej) lub na wale napędowym czy zbiorniku paliwa.
głębokość brodzenia - teoretycznie tak głęboko można się zanurzyć - ale tylko teoretycznie bo gdy poruszasz się w wodzie przed chłodnicą tworzy się fala, która zalewa wszystko ponad te powiedzmy 70 cm. A więc praktycznie nie wystarczy wysoko umieścić gaźnik, akumulator, alternator, filtr powietrza itd. trzeba spryskać specjalnym płynem wszystkie przewody elektryczne, no i liczyć się z tym że woda dostanie się do wnętrza samochodu! Kolejny dowód na to, że niby terenowe samochody wystrojone wewnątrz welurem i dźwiękochłonnymi dywanikami nie nadają się do prawdziwej jazdy terenowej!
rozstaw osi - odległość między przednią a tylną osią napędową pojazdu, ma wpływ na wartość kąta rampowego. Im mniejszy rozstaw osi tym lepiej.
rozstaw kół - odległość między kołami jednej osi. Im większy rozstaw kół tym bardziej auto jest odporne na przechyły boczne.
kąt przechyłu bocznego - zleży od rozstawu kół i położenia środka ciężkości, decyduje o możliwości pokonywania zboczy wzdłuż - trawersowania. Brak jego wyczucia przez kierowcę jest najczęstszą przyczyną enia ?rodka ciężkości, decyduje o możliwości
kąt pokonywania wzniesień - zależy od mocy silnika, przełożeń w układzie napędowym oraz masy pojazdu i przyczepności opon. Określa maksymalny kąt wzniesienia pod które auto jest zdolne podjechać. Często jest okreści opon. Okre?la maksymalny kąt wzniesienia pod
kąt wykrzyżowania osi - kąt zawarty między osiami napędowymi w położeniu gdy np. maksymalnie wysoko uniesione jest przednie lewe i tylne prawe koło i jednocześnie wszystkie koła mają kontakt z podłożem. Zależy od typu zawieszenia.
![]() |
1. silnik 2. skrzynia biegów 3. skrzynia rozdzielczo - redukcyjna (reduktor) 4. wały napędowe 5. mechanizm różnicowy (przedniej osi) 6. mechanizm różnicowy (tylnej osi) 7. sprzęgiełka przednich kół 8. tylny most napędowy |
ciąg dalszy nastąpi ...